Skansen archeologiczny w Biskupinie
Niewielka wieś Biskupin, położona nad Jeziorem Biskupińskim w województwie kujawsko-pomorskim to jedno z najważniejszych miejsc na archeologicznej mapie nie tyko Polski ale też Europy. Zostało ono odkryte przypadkiem. W 1933 roku miejscowy nauczyciel dowiedział się od swoich uczniów o dziwnych palach, które wykopali ich rodzice podczas pozyskiwania torfu. Nagłośnił sprawę i poinformował o znalezisku naukowców z Poznania. Badania prowadzone były do II wojny światowej oraz po jej zakończeniu aż do 1974 roku. Biskupińskie znalezisko szybko zostało obwołane sensacją archeologiczną na skalę europejską.
Osada obronna w Biskupinie zbudowana została w VIII wieku przed nasza erą przez ludność kultury łużyckiej. Istniała do około 400 roku przed naszą erą kiedy została opuszczona. Znajdowała się na wyspie położonej na Jeziorze Biskupińskim. W szczytowym okresie rozwoju zamieszkiwało ją około 1000 osób. Składała się z trzynastu rzędów długich chat z bali drewnianych między którymi biegły wykładane podobnymi balami ulice. Taka sama ulica okrążała całość zabudowań. Osada otoczona była drewnianym wałem obronnym wypełnionym ziemią i kamieniami.
Mieszkańcy osady zajmowali się głównie rolnictwem i hodowlą. Poletka znajdowały się na stałym lądzie, który łączył z wyspą drewniany most. Pełnił on także funkcje obronne i w momencie napadu mógł zostać zniszczony przekształcając osadę w warownię bez dostępu z lądu.
W tej chwili rezerwat archeologiczny w Biskupinie to jedno z najczęściej odwiedzanych przez turystów miejsc województwie kujawsko-pomorskim. Znajduje się on na tak zwanym szlaku piastowskim, który prowadzi przez Wielkopolskę i Kujawy śladami początków państwa polskiego i czasów przedpaństwowych.
Na dawnej wyspie, która obecnie stanowi półwysep Jeziora Biskupińskiego zrekonstruowano fragmenty osady. Można tu zobaczyć część wału obronnego razem z bramą wjazdową oraz kilka długich chat. Rozmieszczono w nich stanowiska rzemieślników, którzy pokazują w jaki sposób ponad dwa i pół tysiąca lat temu wykonywano potrzebne w życiu mieszkańców osady przedmioty takie jak odzież, broń, proste narzędzia czy naczynia.
Wizyta w Biskupinie to spacer przez najdawniejsze dzieje ziem polskich. Skansen robi duże wrażenie zarówno na dzieciach jak i na dorosłych a wierne rekonstrukcje, które mogły zostać wykonane dzięki zakonserwowaniu drewna przez wody jeziora pozwalają przenieść się w czasie o ponad dwa tysiące lat.