Zamek krzyżacki w Malborku

Jednym z najważniejszych zabytków Polski jest znajdujący się w Malborku gotycki zamek krzyżacki wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ta potężna, jedna z największych na świecie ceglana budowla położona nad brzegiem Nogatu stanowi wybitny przykład średniowiecznej architektury obronnej. Obecnie znajduje się tu muzeum odwiedzane każdego roku przez tysiące turystów z kraju i z zagranicy. 

Decyzje o wybudowaniu zamku nad Nogatem podjęto w II połowie XIII wieku. Początkowo miała się tu znajdować siedziba komtura czyli zarządcy prowincji zakonnej. Tak też było do początku wieku XIV. równolegle z zamkiem powstawało też miasto, które początkowo nazywano, podobnie jak zamek Marienburgiem. W 1309 roku Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego podjął decyzję o przeniesieniu tu z Wenecji stolicy państwa zakonnego. Wymagało to wykonania przebudowy i powiększenia istniejącego już obiektu ponieważ razem z Wielkim Mistrzem przybyła do Malborka duża ilość zakonników-rycerzy. Wybudowano także rezydencję zwierzchnika Zakonu oraz pomieszczenia reprezentacyjne. 

Na przełomie XIII i XIV wieku nasileniu uległ konflikt pomiędzy zakonem krzyżackim a Polską. W jego wyniku doszło do serii wojen. W 1410 roku, po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem Władysław Jagiełło oblegał stolicę państwa krzyżackiego ale jej nie zdobył. Dopiero podczas wojny trzynastoletniej, w 1457 roku zamek dostał się w ręce polskie po przekupieniu broniącej go czeskiej załogi. Od tego czasu aż do I rozbioru Polski zamek w Malborku był jedną z siedzib królewskich.     

Obecnie zamek w Malborku jest obiektem muzealnym oraz jednym z najcenniejszych w Polsce zabytków architektury militarnej. Składa się on z trzech części – Zamku Wysokiego, Średniego i  podzamcza otoczonych potężnymi murami obronnymi z wieżami i basztami. Całość połączona jest systemem obronnych bram, przejść i wspaniałych gotyckich krużganków. Centralną częścią zamku jest kościół Najświętszej Marii Panny, który za czasów krzyżackich był najwspanialszą świątynią ich państwa. Ponadto wnętrza kryją dormitoria, sale jadalną, kuchnię, salę kapituły oraz liczne pomieszczenia pomocnicze. Część z nich udostępniona jest dla turystów z odtworzonym wystrojem, w części natomiast znajdują się sale ekspozycyjne. 

Nowym nabytkiem zamku jest położona poza jego murami wystawa rekonstrukcji średniowiecznych machin oblężniczych.

Zamek w Malborku to zabytek, którego nie można pominąć na trasie wędrówek po Pomorzu.